គំនិតឡឺកឺ ៖ ចរឹកមនុស្សខ្មែរ
ភ្នំពេញ៖ខ្ញុំជាខ្មែរ ខ្ញុំសប្បាយចិត្តហើយបើមានជាតិក្រោយមែនខ្ញុំសុំកើតជាខ្មែរបន្តទៀត ។ខ្មែរមានចរឹកអធ្យាស្រ័យ ចូលចិត្តជួយគ្នាទៅវិញទៅមក ។
ពីដើមមុខផ្ទះនីមួយៗសុទ្ធតែដាក់ពាងទឹកជាមួយផ្តិល សម្រាប់អ្នកដំណើរឆ្លងកាត់គេអាចទទួលទានទឹកនោះ បានប្រសិនបើគេស្រេកទឹកនោះ ។ពីដើមគ្មានផ្ទះសំណាក់ ឬសណ្ឋាគារសម្បូរបែបដូចសព្វថ្ងៃនេះទេហើយប្រសិនបើគេធ្វើដំណើរដាច់សង្វែងយប់គេអាចសុំផ្ទះអ្នកស្រុកសម្រាក ឬ ស្នាក់នៅមួយយប់បាន ។
អ្នកស្រុកឲ្យផ្ទះសម្រាកហើយព្រលឹមឡើងថែមទាំងខ្ចប់បាយឲ្យអ្នកដំណើរដែលសុំស្នាក់នៅនោះទៀតផង ។ខ្មែរក្រហមបានប្ដូរទម្លាប់ធ្វើឲ្យខ្មែរលែងទុកចិត្តគ្នា លែងជឿជាក់លើគ្នាទៅវិញទៅមក ។ សព្វថ្ងៃនេះប្រសិនបើធ្វើដំណើរដាច់សង្វែងមានតែដេកផ្ទះសំណាក់ប៉ុណ្ណោះហើយបើគ្មានអត្តសញ្ញាប័ណ្ណម្ចាស់ផ្ទះសំណាក់មិនឲ្យដេកទៀតផង ។
ប្រសិនបើសុំផ្ទះអ្នកស្រុកសម្រាកដូចពីសម័យដើមនោះគ្មាននរណា ឲ្យសម្រាកឡើយព្រោះខ្លាចជាមនុស្សមិនល្អ ឬជាចោប្លន់ឬជាអ្នកប្រើ ឬ ជក់គ្រឿងញៀនជាដើម ។ នេះដោយសារតែការផ្លាស់ប្ដូរទម្លាប់ដែលខ្មែរក្រហមបណ្ដុះឡើងដូចជាឲ្យកូនតាមដាន ម្ដាយ ឪពុករបស់ខ្លួន ជាដើម ។
ពេលនេះទម្លាប់ថ្មីជាច្រើនត្រូវបានចូលមកជំនួសទម្លាប់ចាស់ ។ឪពុក ម្ដាយពេលនៅពិសារបានគេមិនទិញអ្វីជូនគាត់ទេទាល់តែគាត់ឈឺធ្ងន់បរិភោគលែងបានពរមទាំងដេកពេទ្យទៀតនោះ ទើបខិតខំទិញមកជូនគាត់ ។ដល់អញ្ចឹងគាត់បានត្រឹមតែដេកមើលចំពោះអ្នកធាត់នោះគឺអ្នកដេកកំដរឯណោះទៅវិញ ។
មនុស្សដែលខិតខំធ្វើល្អជួយកសាងប្រទេសជាតិពេលគាត់នៅរស់ មិនព្រមសរសើរគាត់ទេហើយខ្លះថែមទាំងជេរប្រទេចគាត់ទៅទៀត ។ដល់ពេលគាត់ស្លាប់ទើបធ្វើជានឹកស្ដាយស្រណោះ នឹកឃើញពីគុណសម្បត្តិគាត់ ។ ចុះពេលគាត់នីរស់មិនព្រមនិយាយពីគុណសម្បត្តិគាត់ឲ្យគាត់បានដឹងផងដើម្បីឲ្យគាត់សប្បាយចិត្ត គាត់នឹងពង្រីកនូវអំពើរល្អរបស់គាត់បន្ថែមទៀត ។ជួនកាលពេលគាត់នៅរស់មិនឮលើកទឹកចិត្តគាត់ទេ គឺមានតែនិយាយដើមប៉ុណ្ណោះ ។
នេះជាទម្លាប់ខ្លះៗរបស់មនុស្សខ្មែរយើងនាសម័យបច្ចុប្បន្ននេះ ។ អ្វីដែលអាចកែលម្អបានគួរតែកែលម្អអ្វីដែលគួររក្សាទុកក៏គួរតែទុកដែរ ៕